Thiếu thời (1928–1945)

Tezuka là con cả trong một gia đình có ba đứa con ở thành phố Toyonaka, tỉnh Ōsaka.[2][3] Gia tộc Tezuka giàu có và có sự đầu tư giáo dục tốt; cha của ông, Yutaka làm công việc quản lý tại Công ty Sumitomo Metals, ông nội Taro là luật sư, cụ nội Ryoan và kị nội Ryosen là bác sĩ. Gia tộc phía mẹ ông có lịch sử phụng vụ lâu đời trong quân ngũ.[4]

Sau này khi lớn lên, Tezuka đã ghi công cho mẹ của mình vì đã truyền cảm hứng cho sự tự tin và sáng tạo qua những câu chuyện của bà. Bà thường xuyên đưa ông đến Nhà hát lớn Takarazuka, nơi thường tổ chức công diễn của Đoàn kịch Takarazuka, một đoàn kịch toàn nữ. Các vở nhạc kịch lãng mạn của họ hướng đến khán giả nữ, có ảnh hưởng lớn đến các tác phẩm sau này của Tezuka, bao gồm cả các thiết kế trang phục của ông. Không chỉ vậy, đôi mắt to long lanh của người biểu diễn cũng có ảnh hưởng đến phong cách nghệ thuật của Tezuka.[5] Ông đã nói rằng bản thân có một "tinh thần hoài cổ" sâu sắc đối với Takarazuka.[6]

Khi Tezuka còn nhỏ, cha đã cho ông xem các bộ phim của Disney và Tezuka trở thành một người yêu thích phim Disney, xem các bộ phim này nhiều lần liên tiếp, nổi tiếng nhất là xem Bambi hơn 80 lần.[7] Tezuka bắt đầu vẽ truyện tranh vào khoảng năm thứ hai tiểu học, phần lớn lấy cảm hứng từ hoạt hình Disney;[7] ông vẽ nhiều đến mức mẹ ông phải tẩy hết các trang trong vở để theo kịp năng suất của ông. Tezuka cũng được truyền cảm hứng từ các tác phẩm của Tagawa Suihō và Unno Juza.[8]

Vào khoảng năm lớp 5, ông đã tìm thấy một con bọ cánh cứng, được gọi là "Osamushi" trong tiếng Nhật. Nó giống với tên của chính ông đến nỗi Tezuka đã lấy "Osamushi" làm bút danh của mình.[8] Tezuka tiếp tục phát triển các kỹ năng vẽ manga trong suốt quá trình học ở trường. Trong thời kỳ này, ông đã tạo ra những tác phẩm nghiệp dư lão luyện đầu tiên của mình.[8]

Trong thời gian học trung học năm 1944, Tezuka được chuyển sang làm việc cho một nhà máy, hỗ trợ nỗ lực chiến tranh của Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới thứ hai; đồng thời tiếp tục vẽ manga. Năm 1945, Tezuka được nhận vào Đại học Osaka và bắt đầu theo học ngành y. Trong thời gian này, ông cũng bắt đầu xuất bản những tác phẩm chuyên nghiệp đầu tiên của mình.[9]

Thành công ban đầu (1946–1952)

Tezuka nhận ra rằng ông có thể sử dụng manga như một phương tiện giúp thuyết phục mọi người quan tâm đến thế giới. Sau Thế chiến II, ở tuổi 17, anh xuất bản tác phẩm chuyên nghiệp đầu tiên, Nhật ký Ma-chan, được đăng nhiều kỳ trên tờ báo dành cho trẻ em tiểu học Shokokumin Shinbun vào đầu năm 1946.

Tezuka bắt đầu các cuộc thảo luận với đồng nghiệp là nhà sáng tạo manga Sakai Shichima, người đã giới thiệu cho Tezuka một câu chuyện dựa trên cuốn tiểu thuyết phiêu lưu kinh điển của Robert Louis Stevenson, Đảo giấu vàng. Sakai đã hứa cho Tezuka một vị trí cho công việc xuất bản từ Ikuei Shuppan nếu ông nhận lời thực hiện manga này. Tezuka sau đó đã hoàn thành manga, chỉ dựa sơ lược trên nguyên tác.[10] Shin Takarajima (Tân đảo giấu vàng) đã được xuất bản và trở thành một thành công bất ngờ, khởi đầu cho thời kỳ hoàng kim của manga, một cơn sốt sánh ngang với Thời đại Vàng của truyện tranh Mỹ cùng thời.[11]

Với thành công của Tân đảo giấu vàng, Tezuka đã đến Tokyo để tìm kiếm nhà xuất bản cho nhiều tác phẩm của mình. Kobunsha từ chối Tezuka, nhưng Shinseikaku đã đồng ý xuất bản The Strange Voyage of Dr. Tiger (Chuyến đi kỳ lạ của Tiến sĩ Tiger) và Domei Shuppansha đồng ý xuất bản The Mysterious Dr. Koronko (Tiến sĩ bí ẩn Koronko).

Khi còn học tại trường y, Tezuka đã xuất bản những kiệt tác đầu tiên của mình: bộ ba sử thi khoa học viễn tưởng mang tên Lost World (1948), Metropolis (1949), và Nextworld (1951). Những tác phẩm này có các yếu tố sơ khai của phong cách steampunk.[12]

Ngay sau đó, Tezuka đã xuất bản thành công lớn đầu tiên của mình, Sư tử trắng Kimba, được đăng nhiều kỳ trên Manga Shonen từ năm 1950 đến năm 1954.[13]

Năm 1951, Tezuka tốt nghiệp Trường Y khoa Osaka[14] và xuất bản Đại sứ Atom, đây là lần xuất hiện đầu tiên của nhân vật Astro Boy. Cùng năm đó, Tezuka gia nhập một nhóm được gọi là Hiệp hội truyện tranh trẻ em Tokyo, bao gồm các họa sĩ manga khác như Noboru Baba, Jiro Ota, Hideo Furusawa, Fukui Eiichi, Shigeru Irie, và Komichi Negishi.[14]

Astro Boy, danh tiếng quốc tế và bước đầu sản xuất hoạt hình (1952–1960)

Cho tới năm 1952, Đại sứ Atom chỉ đạt được thành công nhỏ ở Nhật Bản; tuy nhiên, một nhân vật đặc biệt đã trở nên cực kỳ nổi tiếng với các cậu bé: một người máy hình người tên là Atom.[15] Tezuka đã nhận được một số lá thư từ nhiều cậu bé.[16] Kỳ vọng thành công với một loạt phim dựa trên Atom, nhà sản xuất của Tezuka đề nghị rằng anh ấy nên được trao cho những cảm xúc của con người.[17] Một ngày nọ, khi đang làm việc tại bệnh viện, Tezuka bị một tên lính G.I. người Mỹ bực bội đấm vào mặt. Sự chạm trán này đã cho Tezuka ý tưởng đưa chủ đề về sự tương tác của Atom với người ngoài hành tinh.[18] Vào ngày 4 tháng 2 năm 1952, Tetsuwan Atom bắt đầu đăng trên tạp chí Weekly Shonen Magazine. Nhân vật Atom và những cuộc phiêu lưu của cậu bé đã trở thành một hiện tượng ngay lập tức ở Nhật Bản.

Do thành công của Tetsuwan Atom, vào năm 1953, Tezuka đã xuất bản shōjo manga Ribon no Kishi (Princess Knight), đăng dài kì trên tạp chí Shojo Club từ năm 1953 đến năm 1956.[19]

Năm 1954, Tezuka lần đầu tiên xuất bản tác phẩm mà ông coi là tác phẩm để đời của mình, Chim lửa, xuất hiện lần đầu trong Mushi Production Commercial Firm.[20]

Năm 1958, Tezuka được hỏi bởi Toei Animation rằng liệu bộ truyện tranh Chú khỉ Son-Goku có thể chuyển thể thành hoạt hình hay không. Có thông tin rộng rãi rằng Tezuka đã làm đạo diễn cho bộ phim, mặc dù chính Tezuka đã phủ nhận việc thực hiện. Ông chỉ tham gia vào việc quảng bá bộ phim, điều này sau đó đã khơi dậy sự quan tâm của ông đến ngành hoạt hình.[21] Bộ phim được phát hành với tên gọi Tây du kí (tên tiếng Anh là Alakazam the Great) vào năm 1960.

Sự nghiệp sản xuất phim (1961–1989)

Năm 1961, Tezuka gia nhập ngành hoạt hình tại Nhật Bản bằng cách thành lập công ty sản xuất Mushi Productions, với tư cách là đối thủ của Toei Animation. Ban đầu, ông bắt đầu đổi mới ngành công nghiệp này với việc phát sóng phiên bản hoạt hình của Astro Boy vào năm 1963; loạt phim này sẽ tạo ra mô hình thành công đầu tiên cho sản xuất phim hoạt hình ở Nhật Bản và cũng sẽ là phim hoạt hình Nhật Bản đầu tiên được lồng tiếng Anh cho khán giả Mỹ. Các loạt phim khác sau đó được chuyển thể sang hoạt hình, bao gồm Vua rừng xanh (Jungle Emperor), loạt phim hoạt hình Nhật Bản đầu tiên được sản xuất có màu.[22][23] Tezuka từ chức quyền giám đốc vào năm 1968 để thành lập một xưởng hoạt hình mới, Tezuka Productions, và tiếp tục thử nghiệm hoạt hình cho tới cuối đời. Năm 1973, Mushi Productions phá sản; hậu quả này sẽ tạo ra một số xưởng sản xuất phim hoạt hình có ảnh hưởng, bao gồm cả Sunrise.

Các tiểu thuyết hình ảnh Gekiga (1967–1989)

Năm 1967, để phản hồi cho tạp chí Garo và phong trào gekiga, Tezuka tạo ra tạp chí COM.[23] Bằng cách đó, ông đã thay đổi hoàn toàn nghệ thuật của mình từ một phong cách tếu táo kiểu phim hoạt hình, chịu ảnh hưởng từ Disney sang một phong cách vẽ chân thực hơn; vào thời điểm này, các chủ đề trong sách của ông tập trung vào đối tượng người lớn. Một yếu tố chung trong tất cả những cuốn sách và truyện ngắn này là bản chất rất đen tối và vô đạo đức của các nhân vật chính. Các câu chuyện cũng chứa đầy bạo lực, cảnh khiêu dâm và tội phạm.

Sự thay đổi manga của ông từ hướng đến trẻ em sang thể loại gekiga manga 'văn học' hơn bắt đầu với manga về yōkai (yêu quái) là Dororo vào năm 1967. Manga về yōkai này bị ảnh hưởng bởi sự thành công của GeGeGe no Kitarō của Mizuki Shigeru và là một cách phản ứng với nó.[cần dẫn nguồn] Đồng thời, ông cũng tạo ra những ma cà rồng, giống như Dororo, cũng giới thiệu một cốt truyện mạnh mẽ hơn, mạch lạc hơn và sự thay đổi trong phong cách vẽ. Sau hai lần này, ông bắt đầu nỗ lực tiếp cận gekiga thực sự đầu tiên của mình với Nuốt chửng địa cầu.[24] Không hài lòng với kết quả, ngay sau đó ông đã sản xuất I.L.. Tác phẩm Chim lửa của ông được bắt đầu sáng tác năm 1967.

Bên cạnh các loạt truyện nổi tiếng Chim lửa, Black Jack và Đức Phật, được vẽ theo phong cách này, ông cũng tạo ra rất nhiều loạt truyện one-shot hoặc loạt truyện ngắn hơn, chẳng hạn như Ayako, Bài tán ca cho Kirihito, Alabaster, Khúc ca Apollo, Barbara, MW, Nhân gian côn trùng ký, và một số lượng lớn truyện ngắn sau này được xuất bản chung trong các cuốn sách như Under the Air, Clockwork Apple, The Crater, Melody of Iron and Other Short Stories, và Record of the Glass Castle.

Tezuka trở nên nhẹ nhàng hơn một chút trong giọng điệu kể chuyện vào những năm 1980 với các tác phẩm tiếp theo của ông như Message to Adolf, Nửa đêm, Ludwig B (chưa hoàn thành), và Neo Faust.

Qua đời

Tezuka qua đời vì bệnh ung thư dạ dày vào ngày 9 tháng 2 năm 1989 tại Tokyo.[25] Những lời cuối cùng của ông là: "Tôi cầu xin cô, hãy để tôi làm việc!", ông nói với một y tá cố gắng lấy đi thiết bị vẽ của ông.[26]

Mặc dù Tezuka là người theo thuyết bất khả tri, ông được chôn cất tại một nghĩa trang Phật giáo ở Tokyo.[27]